Ik probeer al een hele tijd om met zo min mogelijk impact te leven, zie mijn pagina Doen en laten. Als ik met mijn familie praat over de moedeloze gevoelens die ik soms krijg, omdat we gewoon niet snel genoeg de verandering maken, dan is een van de opbeurend bedoelde antwoorden die ik krijg: “De wereld verandert helaas maar langzaam, maar mensen zoals jij zijn nodig en hebben een voorbeeldfunctie”. De bedoeling is dat ik me goed voel over het goede voorbeeld dat ik stel, en dat ik het niet opgeef.
Los van de goede bedoelingen van die persoon, helpt dit me eigenlijk geen zier. Al voor mijn geboorte, al meer dan 50 jaar, zijn er mensen die het goede voorbeeld geven! Die mensen doen dat niet om zich goed te voelen over zichzelf, maar omdat ze écht vinden dat we zo zouden moeten leven (en de wetenschap geeft hen gelijk). Veel te weinig mensen volgen het voorbeeld. Wat dat betreft is het jammer dat we (incl. ik) niet meer naar de kerk gaan, waar ons verteld wordt hoe we een goed leven moeten leiden.
Ik begin steeds meer het gevoel te krijgen dat die goede voorbeelden in de leefwereld van andere mensen helemaal geen voorbeeld zijn, alleen een geruststelling dat er andere mensen zijn die iets doen. Dan hoeven zij zelf nog geen moeilijke veranderingen te maken. “Iemand anders is er mee bezig, zodat ik door kan met mijn gewone leven.”. Dat maakt het voor mij wel even wat anders. Ik heb veel minder zin om een geruststelling te zijn (voor iemand die allemaal dingen doet die ik niet kan goedkeuren), dan om een voorbeeld te zijn.
Laat ik eerlijk zijn: ik snap het best. Het is ook niet makkelijk. Maar het is vooral niet makkelijk omdat je zo alleen bent als lichtend voorbeeld. Daar worstel ik nu mee. Ik probeer het goede voorbeeld te geven; ik doe allerhande dingen anders dan andere mensen, en heb toch een gelukkig en rijk leven en laat dat zien. “Je hebt het allemaal niet nodig!”. Maar mensen zitten helemaal niet te wachten op een voorbeeld. Ze doen lekker waar ze zelf zin in hebben, dat is toch die vrijheid waar we het altijd over hebben! Met als gevolg dat ik zelf moedeloos en boos word, en het steeds lastiger wordt om gelukkig te zijn. Want als niemand meedoet, heeft wat ik zelf doe weinig zin. Dat is de shit van het klimaatprobleem.
En dat is de paradox van het goede voorbeeld: je kunt heel goed gelukkig leven op de manier waarop ik leef. Echter, als de maatschappij je voorbeeld na vele jaren nog steeds niet volgt (of erger, de andere kant op loopt), dan wordt het heel frustrerend, en gaat het goede voorbeeld dat ik wil stellen kapot, omdat ik ongelukkig word.